Yıkama Temel Prensipleri

Denim için yapılan sonlandırma işlemleri denimin  son görünümünü oluşturur. Sonlandırma işlemlerinin bir adımı da yıkama işlemidir. Denim ürünlerin hemen hemen hepsinde renk bütünlüğünün olmadığını, renk, doku ve yüzey farklılığının olduğunu görürsünüz. Bütün bu farklılıklar işte bu özel yıkama işlemleriyle gerçekleştiriliyor. Yani kısaca ürün denim yıkama işlemine tabi tutularak son halini alıyor.

 

Durulama Yıkama

Denim giysisi için en basit yıkamadır. Genellikle Dark Wash adı verilen bu yıkamanın tek amacı giysiyi giyilebilir yapmaktır. Denim kumaşı yapımında çözgüyü güçlendirmek için nişasta uygulanır. Bu kumaşın cildi oldukça sert ve sert hale getirir. Yıkama yıkamada giysinin şekli belirlenir ve giysinin el hissini arttırmak için bazı yumuşatıcı maddeler uygulanır. Bazı durumlarda potasyum permanganat püskürtme alanına fırça püskürtme tabancasıyla uygulanır. Bu, sıklıkla solma etkisinin yüksek yoğunluğa istendiği yerlerde kullanılır.

 

Enzim Yıkama

Enzim, doğal olarak mevcut bakteri ve mantarlardan fermantasyon yönteminden elde edilen bir protein türüdür. Enzim yapısı biyolojik bir polimerdir ve her hücrede bulunabilir. Genellikle Selülaz olarak adlandırılan ve yalnızca pamukta (Selülozik elyaf) iş görür. Enzimler belirli bir moleküler gruba saldıracak canlı organizmalardır.

 

Denim yıkama, Nötr, Asit ve Bio parlatma Enzimi için ağırlıklı olarak üç çeşit Selülaz kullanılmaktadır. Enzimler yıkama devresindeki parametrelerle, yani pH, Sıcaklık ve zaman açısından çok hassastır. Bu parametrelerden herhangi biri işareti bulamazsa, sonuç doğru olmayacaktır. Enzim reaksiyonu kolaylıkla kontrol edilebilir, biyolojik olarak parçalanabilir ürünlerdir, bu yüzden çevre dostudur. Bio Polishing Selülaz, kot ve fırın kumaşından çıkıntılı lif çıkarımı için kullanılmaktadır. Bu da yaygın olarak Anti pilling enzimi olarak bilinir.

 

 

 

Taş Yıkama

Taş yıkama sürecinde, taze boyalı kotlar büyük çamaşır makinesine yüklenir ve yumuşak el ve istenilen görünüm elde etmek için pomza taşı veya volkanik kaya ile döndürülür. Kompozisyon çeşitleri, sertlik, ebat şekli ve gözeneklilik bu taşı çok fonksiyonlu hale getirir. Süreç oldukça pahalıdır ve yüksek sermaye yatırımı gerektirir. Pomza taşı, zımpara gibi kot yüzeyini aşındırdığı için solmuş veya yıpranmış bir görünüm yaratır ve bazı boya parçacıklarını ipliğin yüzeylerinden uzaklaştırır.

 

Örneğin mekanik etkiyle elde edilen her renk kimyasal olarak elde edilen renge göre daha gri ve mattır.(indigo boyalı mallarda). Yıkama makinalarında mekanik etkiyi oluşturan faktörler aşağıda sıralanmıştır:

 

-taş

-yıkama makinasının devri

-tambur çapı(malın düşüş yüksekliği)

-makinanın kanat yapısı

-makinanın tambur yapısı(tambur delikleri)

-makinadaki mal sayısı ve su miktarı

 

Kimyasal olarak(enzimle) elde edilen efektler ise daha noktasaldır. Enzimle elde edilen efektlerin bir başka farklılığı ise daha canlı ve parlak olmalarıdır. Özellikle ince kumaşların taşlanmasında taş yerine enzimle beraber tablet, sünger ve strafor gibi materyaller tercih edilir. Çünkü taşın ince kumaşları parçalaması mümkündür ama unutmamak gereken bir nokta da enzimlerin de kullanım miktarları ve süreleri ayarlanmaz ise mamulün yıpranmasına ve mukavemet kaybına yol açacaklarıdır. 

Açık renk ve yüksek miktarda efekti olan mallarda enzim kumaşın yapısına göre taş ya da yukarıda söz edilen materyallerle birlikte kullanılır çünkü ancak bu sayede istenilen renk ve efekt elde edilir.

 

 

Kostik Yıkama

Kostik yıkama genelde Reaktif boya, Kükürt boyası, doğrudan boyalı veya baskılı giysilerde yapılır

Aşağıdaki nedenlerle kostik yıkama gereklidir:

 

Hidrojen Peroksit Yıkama

Hidrojen Peroksit, çok az renk kaybı gerektiğinde veya kumaş kükürt üstü olduğunda ağartma maddesi olarak nadiren kullanılır. İstenen efekti vermek daha uzun sürdüğünden. Hidrojen peroksit, çamaşır suyu yıkama tekniğinde birinci derecede rol oynar. Alkali ortamda, hidrojen peroksit parçalanır ve renklendirici maddeleri renklendiren hidroksil iyon başına bir miktar verir ve sonuçta solma etkisi oluşur. Hidrojen peroksit, ovma, beyazlatma banyosu için beyaz/gri kumaş giysilerin boyanmasına hazır olarak kullanılır. Ayrıca, giysiyi alkalin durumdan nötralize etmek için kullanılır.

 

Ağartıcı Yıkama

Ağartma deterjanı veya açık renkli taş yıkama, açık mavi gölgeliklere denim demektir. Ek adım taş yıkama için ağartma. Bu ağartma genellikle güçlü oksitleyici maddeler ile yapılır. Endüstride en çok kullanılan kimyasallar sodyum hipoklorit, kalsiyum hipoklorit, oksijen peroksit ve potasyum permanganattır. Bunun dışında farklı marka isimleriyle piyasada birçok ürün bulunmaktadır.

 

Kumlama

Bu işlem, lokal aşınma etkisi elde etmek için kullanılır. Genellikle, alüminyum oksit granülleri giysi yüzeyinin üzerine çok yüksek bir hızda püskürtülür. Aşınma kuvveti, indigo boyalı lifleri ovar.

 

Renklendirme

Renklendirme, çok az miktarda renk tonunun bulunduğu ve esas olarak bu işlemi yapmak için doğrudan boya kullanılan bir işlemdir. Bu, indigo tonunu / tonunu / tonunu değiştirmek için yapılır. Renk tonu rengi miktarı arttıkça + indigo kadar örtüldüğünde boyama seviyesine ulaşır. Renk tonlaması giysilere eski / çamurlu bir görünüm vermek için kullanılır. Bu işlemler, boya tespiti ve yüzeysel boyanın temizlenmesinin ardından daha iyi sonuçlar elde etmek için 5 dakika ila 25 dakika sürer.

 

Buz Veya Kar Yıkama

Bu, denim üzerinde 'kar' desen efekti üretmek için ağartma maddeleri ile ıslatılmış pomza taşı, pomza kumu ve/veya tablet, sünger ve strafor ( bu materyallerin seçimi kumaşınızın konstrüksiyonu ile doğrudan ilgilidir. Örneğin yuvarlak örgü ince bir kumaşta kesinlikle taş ya da kum kullanılmamalı diğer materyaller seçilmelidir.)  taşlarıyla kuru devrilerek elde edilir. Taşlar, rengi soymak için giysilere kimyasal madde koymak için kullanılır. Bu kimyasal madde, sadece giysilerin dış yüzeyinden renk çıkarır ve donuk bir görünüm oluşturur.

 

Soldurma

Taş veya enzim taş ile yapılan yıkamalar sonucunda yıkama efekti elde edilirken denim kumaşların boyanmasında kullanılmış olan indigo boyarmaddenin rengi belli bir noktaya kadar açılabilir. Bu seviyeden daha açık renkte olması istenen yıkamalar için enzim yıkamayı takiben ayrıca bir soldurma işleminin yapılması gereklidir. Soldurma işlemi, genellikle hipoklorit veya permanganat kullanılarak yapılır. İşlem sonrasında renk elde edildikten sonra kullanılan kimyasalların artıkları nötralize işlemleri yapılarak kumaştan uzaklaştırılır. Hipoklorit ile yapılan ağartmalar genellikle mavi nüanslı ağartmalardır. Hipoklorit ile istenilen en açık renklere (buz mavisi) ulaşmak mümkündür. Bu tip ağartmalar hipokloritin aşırı mukavemet kaybına yol açması nedeniyle kontrollü olarak yapılmalıdır.

 

Hipoklorit ile yapılan ağartmadan sonra hemen peroksit veya bisülfit ile nötralizasyon işlemi yapılmalıdır, aksi takdirde sararma ve mukavemet kaybı gelişir. Permanganat ile ağartma daha çok lokal olarak yapılan (tabanca ile püskürtme gibi) işlemlerde ve elastan içeren ve sıcaklık ve hipoklorit etkisi altında zarar gören elyafların karışımından oluşan kumaşların ağartmasında kullanılır ve yapılan ağartmadan sonra peroksit veya bisülfit ile nötralizasyon işlemi yapılmalıdır. Permanganat moleküllerinin büyük oluşu renk açma işleminin daha kontrollü ve yavaş olmasını sağlar. Ancak kalın dikişli bölgelerde büyük molekül dezavantaj yaratır ve bu bölgelerde renk koyuda kalır.

 

Özel Apreler

Genellikle kumaşın yüzeyine yapışarak bir film tabakası oluşturan akrilat veya benzeri malzemelerdir. Çoğu zaman kullanım amacı, sürtünme haslıklarını iyileştirmektir. Ayrıca mukavemet arttırmak için veya buruşmazlık ve crash efektleri elde etmek için de kullanılan özel apreler vardır.

 

Ek Olarak Yapılan Kuru İşlemler

Günümüzde modanın etkisiyle, çok kullanılmış görünümlü giysilerin yaygın halde kullanılması sonucunda bıyık, rodeo, sprey rodeo gibi işlemler de konfeksiyon ürünlerine uygulanmaktadır. Bu işlemler sonucunda, el işçiliğine bağlı olarak ürünler arasında farklılıklar görülebilir.

 

Rodeo

Bıyık